Ένα πρόγραμμα αδυνατίσματος που πήρε μυθικές διαστάσεις στην Αμερική προκαλεί την ιατρική κοινότητα να πάρει ανοιχτά θέση. Ο πιο αμφιλεγόμενος τρόπος για να απαλλαγείτε μέρα με τη μέρα από κάθε κιλό λίπους κρύβει κινδύνους τους οποίους οι ένθερμοι υποστηρικτές της δεν έχουν υπολογίσει.
Κείμενο: Δέσποινα Σάμψων
Κάποτε χάναμε βάρος μειώνοντας απλώς θερμίδες ή περιορίζοντας λιπαρά και υδατάνθρακες. Ήταν μια πραγματικά αθώα περίοδος όταν οι διαιτολόγοι πάσχιζαν να εντοπίσουν τον κατάλληλο συνδυασμό τροφών για να παρακινήσουν το μεταβολισμό να δουλέψει πιο γρήγορα και να κάψει το περιττό λίπος. Τώρα πια, για την ισχυρή ακόμα (παρά την παγκόσμια κρίση) βιομηχανία του αδυνατίσματος, όλες αυτές οι μέθοδοι φαντάζουν σχεδόν ...πρωτόγονες και σίγουρα αστείες. Χάπια προηγμένων συνθέσεων και πολύπλοκες χειρουργικές επεμβάσεις επιστρατεύονται κάθε φορά στοιχηματίζοντας ανοιχτά με το... θαύμα. Τι θα βγει από όλα αυτά; Ποια χημική φόρμουλα θα νικήσει; Μέσα στο τελευταίο διάστημα, η λέξη-κλειδί που φαίνεται να κατακτά την αμερικανική διάλεκτο της διαιτολογίας είναι η μέθοδος hCG, η οποία βασίζεται στη χορήγηση ανθρώπινης χοριακής γοναδοτροπίνης (human chorionic gonadotropin), δηλαδή της ορμόνης της εγκυμοσύνης! Αμφιλεγόμενη αλλά αποτελεσματική για όσους την έχουν δοκιμάσει, επικίνδυνη, αλλά και πολλά υποσχόμενη... Ένα δυνατό μπεστ σέλερ που από τη μια δεν αφήνει την ιατρική κοινότητα ασυγκίνητη, ενώ από την άλλη δεν έχει πάρει ακόμη επίσημη έγκριση. Ίσως αυτή η... υπόγεια διαδρομή κάτω από τους ορόφους του επίσημου ιατρικού πρωτοκόλλου είναι που έχει αυξήσει κατακόρυφα τη φήμη της μεταφέροντάς τη στην πρώτη θέση αναζήτησης στο Google στον τομέα διατροφής.
Η ορμόνη που επιτίθεται στο λίπος
Η ιδέα της πανίσχυρης ορμόνης που ανιχνεύεται στo αίμα και στα ούρα των γυναικών στην αρχή της εγκυμοσύνης τους και μπορεί να κάψει το λίπος δεν είναι ακριβώς καινούρια. Την εισήγαγε τη δεκαετία του ‘50 ο Βρετανός ενδοκρινολόγος δρ Σίμεονς και βασίζεται στο ότι η ελεγχόμενη χορήγηση της παραπάνω ορμόνης όχι μόνο καταστέλλει σημαντικά την όρεξη, αλλά βοηθάει και στην καύση του λίπους. Με απλά λόγια, η οργανική αυτή ουσία, η ανθρώπινη χοριακή γοναδοτροπίνη, που εξασφαλίζει τη σωστή διατροφή του εμβρύου κινητοποιεί το σώμα να χρησιμοποιήσει το συσσωρευμένο λίπος για ενέργεια. Έτσι, όσες ακολουθούν τη συγκεκριμένη μέθοδο βλέπουν τα ποσοστά του λίπους να μειώνονται χωρίς να εξαντλούνται σωματικώς. Σήμερα στις ΗΠΑ η υπόθεση hCG σπάει τα ταμεία και θεωρείται ευθέως ανταγωνιστική (όσον αφορά το κόστος αν μη τι άλλο) με τις επεμβάσεις παχυσαρκίας: μπορεί έως τώρα η ορμόνη να χορηγούνταν αυστηρά μόνο σε περιπτώσεις υπογονιμότητας και οι γιατροί να είχαν επισημάνει τυχόν παρενέργειες, όμως αυτή τη στιγμή οι γυναίκες που επιθυμούν να είναι αδύνατες (και έχουν πάνω από δέκα κιλά να χάσουν) εμφανίζονται ανυποχώρητες. Τα αποτελέσματα που κάνουν το γύρο του διαδικτύου, αλλά και των τηλεοπτικών εκπομπών είναι εντυπωσιακά: απώλεια μισού κιλού λίπους κάθε μέρα από τις δύσκολες περιοχές όπου συσσωρεύεται, σε συνδυασμό με ένα περιορισμένο διαιτολόγιο 500 θερμίδων και μεγάλες ποσότητες νερού. Η διαδικασία απαιτεί παρακολούθηση από εξειδικευμένο γιατρό, ο οποίος συνταγογραφεί ενέσεις (για μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα) ή πιο απλά σταγόνες (εφτά έως δέκα, που λαμβάνονται υπογλώσσια τρεις φορές τη μέρα λίγη ώρα πριν από τα βασικά γεύματα) για τρεις εβδομάδες περίπου και ταυτόχρονα συστήνει ένα πολύ αυστηρό μενού. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου οι ειδικοί έχουν συχνή επαφή με τους ασθενείς τους, τους οποίους και υποβάλλουν συνεχώς σε ιατρικές εξετάσεις προκειμένου να παρέμβουν μόλις κάτι αρχίσει να πηγαίνει στραβά. Επίσης, όπως ισχυρίζονται οι επιστήμονες, δεν χρειάζεται να ασκούνται για να μην καταπονούνται, αρκεί μόνο να περπατούν. Το διάστημα αυτό, σύμφωνα και με την επίσημη ιστοσελίδα της εταιρείας, ο εγκέφαλος προγραμματίζεται να καίει περισσότερες θερμίδες, ενώ η συγκεκριμένη ουσία δεν επηρεάζει τις υπόλοιπες λειτουργίες του οργανισμού. Ωστόσο πολλά άτομα έχουν αναφέρει σοβαρές παρενέργειες, όπως τάσεις λιποθυμίας, πονοκέφαλο, απώλεια μαλλιών, διόγκωση μαστών στους άντρες και υπερδιέγερση ωοθηκών στις γυναίκες, συμπτώματα κόπωσης και δυσκοιλιότητα. Φυσικά οι επικριτές του προγράμματος τονίζουν ότι η μέθοδος δεν συνοδεύεται από καμία επίσημη επιστημονική μελέτη, η οποία να επιβεβαιώνει την ασφάλειά της μακροπρόθεσμα. Από τις υποψήφιες αποκλείονται νεαρές κάτω των δεκαέξι ετών, αλλά και όσες προσπαθούν να τεκνοποιήσουν. Τέλος η συγκεκριμένη θεραπεία δεν μπορεί να γίνει όταν μια γυναίκα βρίσκεται στην εβδομάδα της περιόδου της.
Όταν αποφασίζει ένας γκουρού της TV
Ο δρ Μέμετ Οζ, διάσημος από μια σειρά βιβλίων που έκαναν αίσθηση στην επιστημονική κοινότητα (Εσύ: Μείνε Νέος, Εσύ: Ομορφαίνεις, Εσύ: Σε Δίαιτα, Εσύ: Οδηγίες Χρήσης, τα οποία κυκλοφορούν στα ελληνικά από τις εκδόσεις Έσοπτρον) και με δική του τηλεοπτική εκπομπή στην Αμερική, είναι από τους πρώτους που ασχολήθηκαν με το θέμα. Ο καθηγητής και αντιπρόεδρος του Τομέα Χειρουργικής στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια και διευθυντής καρδιολογικού ινστιτούτου στο New York Presbyterian/Columbia Medical Center δεν είναι μια τυχαία περίπτωση, γι’ αυτό και φρόντισε να κρατήσει τις αποστάσεις του από τη θεραπεία. Ωστόσο παραδέχτηκε δημοσίως ότι πολλές φορές οι εμπειρίες των ασθενών προηγούνται της επιστήμης και εξομολογήθηκε ότι η σύζυγός του ακολούθησε τη μέθοδο με τις σταγόνες. Και το αμερικανικό κοινό δεν χρειαζόταν να ακούσει κάτι παραπάνω... Λαμβάνοντας υπόψη όλες εκείνες τις περιπτώσεις γυναικών που δείχνουν ότι τα έχουν καταφέρει, ο ειδικός πιστεύει ότι πίσω από τη συγκεκριμένη οργανική ουσία ίσως μελλοντικά να κρύβεται η λύση για την καταπολέμηση της παχυσαρκίας. Από την άλλη πλευρά, ο επίσημος φορέας για την ασφάλεια των σκευασμάτων, ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων στις ΗΠΑ, δεν το εγκρίνει ως φάρμακο για απώλεια βάρους, αλλά ως θεραπεία υπογονιμότητας. Ακόμα και έτσι, με εξακόσια έως χίλια πεντακόσια δολάρια (τιμή ευκαιρίας με την πτώση του νομίσματος εκεί) για ένα πρόγραμμα με ενέσεις τεσσάρων έως οχτώ εβδομάδων, πολλές Αμερικανίδες, αλλά και αρκετές Ευρωπαίες επισκέπτονται τα γραφεία των εξειδικευμένων γιατρών για ενέσεις, σταγόνες ή ακόμα και απλές ομοιοπαθητικές σταγόνες που δεν χρειάζονται συνταγή γιατρού και πωλούνται ελεύθερα στο διαδίκτυο σε πολύ χαμηλότερη τιμή. Οι τελευταίες μάλιστα έχουν ξεσηκώσει θύελλα νέων αντιδράσεων, αφού οι επικριτές τους υποστηρίζουν ότι τα συγκεκριμένα σκευάσματα μπορεί να αποτελούν ψευδοφάρμακο και να μην περιέχουν καν την ορμόνη. Για τους ομοιοπαθητικούς αυτή η δημοφιλής εκδοχή της θεραπείας είναι σκοπίμως σχεδιασμένη έτσι ώστε να περιέχει την ελάχιστη εκείνη ποσότητα που είναι όμως αρκετή ώστε να ξεκινήσει η διαδικασία απώλειας βάρους. Ποιος παρέχει όμως εγγυήσεις για άριστη ποιότητα, τη στιγμή που δεν υπάρχει επίσημη έγκριση; Ποιο σημείο πώλησης θεωρείται ασφαλές; Τα προβλήματα φαίνεται να διογκώνονται όσο η μέθοδος παραμένει στο περιθώριο της επιστημονικής πιστοποίησης.
Ο κίνδυνος των ελάχιστων θερμίδων
Είτε κάνετε ενέσεις, είτε πάρετε σταγόνες, το μόνο σίγουρο είναι ότι με πεντακόσιες θερμίδες τη μέρα (ο ορισμός του υποσιτισμού) θα χάσετε πολλά κιλά ρισκάροντας σοβαρά την υγεία σας! Αυτό είναι το βασικό επιχείρημα του αναπληρωτή καθηγητή ιατρικής στο Χάρβαρντ Πίτερ Κοέν, αλλά και όλων όσοι εκφράζουν την αντίθεσή τους στην υστερία που έχει δημιουργηθεί με το πρόγραμμα αυτό. Φανταστείτε ότι μια ασθενής θα χρειαστεί να καταναλώνει στο πρωινό της μόνο σκέτο καφέ και ένα μικρό μήλο, ενώ στα δύο βασικά γεύματα μία πράσινη σαλάτα με βραστό κοτόπουλο ή ψάρι στον ατμό, χωρίς λάδι, καθώς και άλλα παρόμοια γεύματα για πάρα πολλές μέρες. Στην εκπομπή που αφιέρωσε στη μέθοδο αυτή ο δρ Οζ επισήμανε ότι εδώ κρύβεται και ο μεγαλύτερος κίνδυνος. Ο αριθμός των θερμίδων είναι τόσο προκλητικά μικρός, ώστε πολλές γυναίκες που βγήκαν στην εκπομπή του εξομολογήθηκαν ότι είδαν τα μαλλιά τους να πέφτουν, λιποθυμούσαν ή πάθαιναν λήθαργο. «Αν ακολουθείς ένα διαιτολόγιο με πεντακόσιες θερμίδες, δεν θα μάθεις ποτέ πώς να τρέφεσαι σωστά», υποστήριξε ο δρ Οζ. Και συμπλήρωσε: «Κάτι το οποίο πρέπει να παραμένει ο μοναδικός στόχος. Πάντως δεν θα επέτρεπα σε καμία να καταναλώνει κάτω από 1.200 θερμίδες ημερησίως χωρίς συνταγή γιατρού». Πολλοί επιστήμονες παρεμβαίνουν στο αυστηρό πρωτόκολλο και προτείνουν στις γυναίκες να τρώνε τουλάχιστον τις διπλές θερμίδες καθημερινά, καθησυχάζοντάς τες ότι θα συνεχίζουν να χάνουν με τον ίδιο ρυθμό τα κιλά τους. Παρ’ όλα αυτά, τα ερωτηματικά παραμένουν. Με ελάχιστες ή και με εντός ασφαλών ορίων θερμίδες καταφέρνουμε να ξεγελάσουμε το σώμα μας χορηγώντας του μια ορμόνη η οποία προορίζεται για έναν εντελώς διαφορετικό σκοπό, χωρίς να ρισκάρουμε την υγεία μας... Γεγονός πάντως είναι ότι όσο και αν οι εκπρόσωποι του Αμερικανικού Οργανισμού Τροφίμων και Φαρμάκων υπογραμμίζουν την αναποτελεσματικότητα, αλλά και την επικινδυνότητα της χορήγησής της, οι online εταιρείες που την πωλούν ξεφυτρώνουν σαν μανιτάρια αποδεικνύοντας πως υπάρχουν πολλοί οι οποίοι στο βωμό της τέλειας εικόνας δεν διστάζουν να πάρουν το ρίσκο.
Με δίχτυ ασφαλείας
Ο ίδιος ο δρ Οζ προτείνει ένα ενδεικτικό μενού το οποίο εξασφαλίζει τις απαραίτητες θερμίδες στο γυναικείο οργανισμό και σε κάθε περίπτωση θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για ασφαλή απώλεια βάρους, χωρίς να χρειαστεί κάποια να καταφύγει σε αμφιλεγόμενες ορμονικές μεθόδους που ίσως στο μέλλον ενοχοποιηθούν ακόμα και για ανάπτυξη νεοπλασιών.
Πρωινό: Ομελέτα με 3 ασπράδια και 1 ολόκληρο αυγό. Ψιλοκομμένα ανάμεικτα λαχανικά, όπως πολύχρωμες πιπεριές, ντομάτα, κρεμμύδι (130 θερμίδες και 17 γραμμ. πρωτεΐνης).
Δεκατιανό: Μια μικρή χούφτα (30 γραμμ. περίπου) ανάμεικτους ξηρούς καρπούς (ανάλατους, όχι ψημένους).
Μεσημεριανό: Μπιφτέκι λαχανικών με ωμό σπανάκι ή μαρούλι και ντομάτα (230 θερμίδες και 16 γραμμ. πρωτεΐνης).
Απογευματινό σνακ: Μισή χούφτα ανάμεικτους ξηρούς καρπούς και 1 μεσαίο μήλο (180 θερμίδες και 3 γραμμ. πρωτεΐνης).
Βραδινό: 120 γραμμ. φιλέτο σολομού, τον οποίο θα έχετε μαρινάρει σε 2 κ.σ. ψιλοκομμένο τζίντζερ, 1 κ.σ. σος γουασάμπι και 1 κ.γ. κουρκουμά. Συνοδέψτε με ντοματίνια, πιπεριές, μανιτάρια και σπαράγγια (409 θερμίδες και 45 γραμμ. πρωτεΐνης).
Σνακ πριν από τον ύπνο: 1 πορτοκάλι (75 θερμίδες και 1 γραμμ. πρωτεΐνης).
Elle
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου