Οι αυτοπεριοριστικές ιδέες που δεν μας επιτρέπουν να είμαστε ευτυχισμένοι

Σύμφωνα με τους κορυφαίους κλινικούς ψυχολόγους Πήτερ Λάμπρου και Τζωρτζ Πρατ, στο βιβλίο τους Ας μιλήσουμε για Σένα (Εκδόσεις Διόπτρα) οι άνθρωποι αυτοπεριορίζονται από τις πεποιθήσεις τους και αποτυγχάνουν να ζουν μια φυσιολογική ζωή μόνο και μόνο διότι μέσα τους τρέχουν “προγράμματα” που δημιουργήθηκαν κατά διάρκεια της παιδικής τους ηλικίας ή και αργότερα ανάλογα με τις εμπειρίες τους. 

Αυτές οι αυτοπεριοριστικές  ιδέες χωρίζονται κυρίως σε 7 μοτίβα:
1) Δεν είμαι ασφαλής
2) Είμαι ανάξιος
3) Είμαι ανίσχυρος
4) Δεν είμαι αξιαγάπητος
5) Δεν μπορώ να εμπιστευτώ κανέναν
6) Είμαι κακός
7) Είμαι μόνος

Παρακάτω θα ακολουθήσουν κάποιες φράσεις κλειδιά που θα σας βοηθήσουν να καταλάβετε πιο μοτίβο είναι το πιο ισχυρό στη ζωή σας και πως σας περιορίζει να ζείτε με πληρότητα.
Η αναγνώριση της αυτοπεριοριστικής ιδέας δεν θα φέρει τη λύση του προβλήματος στη ζωή σας αλλά είναι ίσως το σημαντικότερο βήμα προς την απελευθέρωσή σας. Είτε κάποιος επιλέξει να ακολουθήσει την πρακτική που προτείνει το ίδιο το βιβλίο, είτε απευθυνθεί σε κάποιον επαγγελματία υγείας για να τον βοηθήσει, είτε επιλέξει τον διαλογισμό ή οποιονδήποτε άλλο τρόπο, η αναγνώριση του προβλήματος  είναι σε κάθε περίπτωση το πρώτο και ίσως σημαντικότερο βήμα.

Διαβάστε λοιπόν παρακάτω κάποιες φράσεις που ανταποκρίνονται στις 7 αυτές περιοριστικές ιδέες και συλλογιστείτε πόσες από αυτές  αποτελούν μέρος του τρόπου σκέψης σας και πως έχουν διαμορφώσει τη ζωή σας…

“ΔΕΝ ΕΙΜΑΙ ΑΣΦΑΛΗΣ”
Δεν μπορώ να βγάλω από μέσα μου την αίσθηση πως κινδυνεύω να πάθω κάτι. να μου συμβεί μια θανατηφόρα ασθένεια, ή κάποια άλλη αίσθηση κινδύνου για τη ζωή μου.
Συχνά νιώθω άβολα σε κοινωνικές περιστάσεις όπου υπάρχουν πολλοί άνθρωποι τους οποίους δεν γνωρίζω καλά.
Ανησυχώ διαρκώς για την υγεία μου και πάντα μου φαίνεται πως έχω κάτι.
Η οικογένεια μου μου λέει πως είμαι υπερπροστατευτικός. όμως δεν μπορώ να σταματήσω να ανησυχώ για εκείνους και να τους έχω από κοντά.
Έχω την τάση να νιώθω άγχος σε κλειστούς/ανοιχτούς χώρους /ύψη.
Μου είναι δύσκολο να δείξω τα συναισθήματα μου, ακόμα και σε εκείνους που αγαπώ.
Όταν τυχαίνουν αντιπαραθέσεις, κάνω τα πάντα για να τις αποφύγω παρά να τις αντιμετωπίσω.
Συχνά νιώθω να παραλύω όταν πρέπει να πάρω σημαντικές αποφάσεις.

“ΕΙΜΑΙ ΑΝΑΞΙΟΣ”
Δεν αφήνω τον εαυτό μου να ακολουθήσει ένα συγκεκριμένο ταλέντο, να κυνηγήσει μια καριέρα, άθλημα, χόμπι ή άλλη δραστηριότητα, παρόλο που ξέρω πως είμαι ικανός γι’ αυτή και θα την ευχαριστιόμουν
Νιώθω δυσάρεστα να μιλάω ενώπιον κοινού.
Νιώθω πως είμαι πλαστός, πως δεν αξίζω το σεβασμό που μου δείχνουν οι άλλοι, ή δεν είμαι τόσο καλός ή άξιος όσο φαίνομαι.
Συχνά δεν ζητάω αυτό που πιστεύω πως δικαιούμαι, από φόβο πως θα με απορρίψουν.
Δυσκολεύομαι να υπερασπιστώ τον εαυτό μου όταν οι άλλοι μου κάνουν κριτική ή με μεταχειρίζονται άσχημα.
Συνήθως κάνω σχέσεις στις οποίες το άλλο άτομο δεν με μεταχειρίζεται καλά ή δεν μου δείχνει σεβασμό.
Οι άλλοι μου λένε πως δεν προσέχω αρκετά την εμφάνιση μου.
Κάθε φορά που κάνω κάτι καινούριο, δεν μπορώ να αποφύγω τη σκέψη πως θα αποτύχω.
Νιώθω πως στις σχέσεις μου / στην καριέρα μου, έχω κάνει συμβιβασμούς.
Πολλές φορές νιώθω πως οι άνθρωποι με τους οποίους έρχομαι σε επαφή είναι εξυπνότεροι, έχουν περισσότερο χιούμορ, ταλέντο κ.λπ. από εμένα.
Νιώθω πως είμαι βάρος στην οικογένεια / στους ανθρώπους -γύρω μου.
Συχνά ανησυχώ μήπως απογοητεύσω τους άλλους.

“ΕΙΜΑΙ ΑΝΙΣΧΥΡΟΣ”
Όταν είμαι σε μια ομάδα, όσο μικρή και αν είναι, συχνά νιώθω περιθωριοποιημένος.
Μερικές φορές νιώθω ξένος, ακόμα και μεταξύ ανθρώπων που με γνωρίζουν.
Μερικές φορές νιώθω παγιδευμένος στη δουλειά μου / σχέση μου / καριέρα μου / ζωή μου.
Πιάνω τον εαυτό μου να αναρωτιέται, σε περίπτωση που εξαφανιζόμουν ξαφνικά, αν θα το πρόσεχε κανείς ή αν θα νοιαζόταν.
Συνεχώς με παραβλέπουν όταν πρόκειται για αναγνώριση, για κάποια προαγωγή ή άλλου είδους ανταπόδοση.
Η ζωή μου μοιάζει με καρουσέλ που στριφογυρίζει δίχως εγώ να έχω τον παραμικρό έλεγχο.
Έχω πρόβλημα με το ποτό / το κάπνισμα / το πολύ φαγητό / ή με άλλες εθιστικές ουσίες ή καταναγκαστικές συμπεριφορές και παρόλο που καταλαβαίνω πως αυτές οι συμπεριφορές μου κάνουν κακό, νιώθω πως δεν μπορώ να τις σταματήσω.
Ανησυχώ συνεχώς για όσα συμβαίνουν στον κόσμο και νιώθω πως ό,τι και αν κάνω είναι άνευ σημασίας.

“ΔΕΝ ΕΙΜΑΙ ΑΞΙΑΓΑΠΗΤΟΣ”
Συχνά ανησυχώ πως το άτομο με το οποίο έχω ερωτική σχέση θα πάψει να με αγαπά και θα βρει κάποιον άλλο που αγαπά περισσότερο.
Βαθιά μέσα μου πιστεύω πως δεν είμαι ικανός να έχω μια πραγματικά γεμάτη και ικανοποιητική ερωτική σχέσπ.
Το έχω συνήθειο να κάνω σχέσεις με άτομα που με απορρίπτουν ή με παρατάνε.
Μερικές φορές διώχνω τους ανθρώπους που αγαπώ περισσότερο και δεν μπορώ να καταλάβω το λόγο.
Μερικές φορές «πνίγω» τους ανθρώπους που αγαπώ περισσότερο και δεν μπορώ να καταλάβω γιατί.
Αν και ξέρω πως ο/η σύζυγος μου είναι πιστός/ή, δεν μπορώ να μη νιώσω έντονα συναισθήματα ζήλιας.
Φοβάμαι να αφιερωθώ σε μια σχέση, ακόμα και με κάποιον που ξέρω πως αγαπώ, επειδή δεν μπορώ να αποδιώξω το φόβο πως τελικά θα με προδώσει ή θα με παρατήσει.
Νιώθω πως το παρελθόν μου με έχει χαντακώσει τόσο που κανείς δεν θα θέλει να με αγαπήσει πραγματικά.

“ΔΕΝ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΕΜΠΙΣΤΕΥΤΩ ΚΑΝΕΝΑΝ”
Φοβάμαι ή είμαι απρόθυμος να εμπιστευτώ τους άντρες / τις γυναίκες / οποιονδήποτε έχει εξουσία / τους συναδέλφους ή τους συνεργάτες μου, κ.λπ.
Φοβάμαι ή είμαι απρόθυμος να εμπιστευτώ τους ανθρώπους γενικά.
Οι κοντινοί μου άνθρωποι μου λένε πως ελέγχω τα πάντα υπερβολικά και πως πρέπει να κάνω τα πάντα ο ίδιος προκειμένου να νιώσω πως έγιναν σωστά.
Τα παιδιά ή ο/η σύζυγος μου αρχίζουν να δυσανασχετούν μαζί μου γιατί λένε πως συνεχώς τους λέω τι να κάνουν ή δεν τους εμπιστεύομαι.
Δυσκολεύομαι να περάσω καλά, να αφεθώ ή να χαλαρώσω όταν είμαι με φίλους.
Η γυναίκα μου / ο άντρας μου λέει πως δενείμαι αυθόρμητος/η. Νιώθω λες και έχω το «άγγιγμα του Μίδα» από την ανάποδη: ό,τι αγγίζω γίνεται στάχτη.
Φοβάμαι να πλησιάσω πολύ κάποιον ή να δείξω πραγματικά ία αισθήματα μου.
Δυσκολεύομαι να εμπιστευτώ την κρίση μου.

“ΕΙΜΑΙ ΚΑΚΟΣ”
Νιώθω πως είμαι φρικτό άτομο. ” Πάντα περιμένω τα χειρότερα.
Όταν μου συμβαίνει κάτι καλό, δεν μπορώ να το ευχαριστηθώ γιατί πάντα περιμένω ότι θα ακολουθήσει κάτι κακό.
Νιώθω ένοχος για πράγματα που έκανα στο παρελθόν.
Νιώθω ένοχος παρόλο που δεν υπάρχει κάτι για το οποίο πρέπει να νιώθω ενοχές.
Νιώθω πως οι άνθρωποι γύρω μου θα ήταν καλύτερα αν δεν ήμουν και εγώ ανάμεσα τους.
Δυσκολεύομαι να νιώσω ότι κάτι θα πάει τελικά καλά.
Έχω μακρά ιστορία στο να αυτοΰπονομεύω τον εαυτό μου στη δουλειά / στις σχέσεις μου / στην υγεία μου / στη ζωή μου.
Νιώθω πως οι άλλοι είναι καλύτεροι άνθρωποι από εμένα. « Δεν μπορώ να βγάλω από μέσα μου την αίσθηση πως κάτι βαθιά μέσα μου δεν πάει καλά, πως είμαι κακό άτομο.

“ΕΙΜΑΙ ΜΟΝΟΣ”
Ακόμα και όταν περιτριγυρίζομαι από άλλους, νιώθω μόνος.
Έχω την αίσθηση πως κανείς δεν μπορεί να με καταλάβει ή να καταλάβει πώς νιώθω.
Δυσκολεύομαι να πιστέψω πως υπάρχει αυτό που ονομάζουν ψυχή ή πως αν υπάρχει, ότι διαθέτω και εγώ. Η Νιώθω πως δεν ανήκω εδώ. ” Μερικές φορές νιώθω πως δεν αξίζει να ζεις.
Μερικές φορές η ζωή μου φαίνεται σαν ένα μεγάλο αστείο ή μια μεγάλη τραγωδία.
Η ζωή μου φαίνεται ακατανόητη.
Είμαι θυμωμένος με τον θεό / με τον εαυτό μου.

Πηγή